مزایای مشارکت در ساخت برای سرمایه گذاری چیست ؟
جولای 5, 2023وجه التزام در قرارداد مشارکت در ساخت
جولای 29, 2023در قرارداد مشارکت در ساخت با توجه به نوع و ماهیت این عقد که با سرمایه گذاری طرفین همراه است، شایسته است طرفین در زمان انعقاد قرارداد مزبور به شروط و مواردی جهت تضمین انجام تعهدات خویش نسبت به طرف مقابل تراضی و توافق نمایند.
در این مطلب سعی داریم تا حد امکان در خصوص اعمال تضامین مناسب در صورت عدم انجام تعهدات طرفین، در قرارداد سرمایه گذاری مزبور و همچنین اخذ این تضامین توسط متعهدُلَه در صورت عدم انجام تعهدات قراردادی از جانب متعهد بپردازیم.
در ابتدا به این موضوع اشاره می نماییم که امروزه در اغلب قراردادهای مالی در صورت تراضی و توافق طرفین قرارداد، به جهت اینکه هریک از طرفین به تعهدات قراردادی خویش به موقع و در موعد تعیین شده توسط متعاقدین، عمل نمایند و در نهایت اهداف غایی از انعقاد معامله، در زمان مورد نظر و طبق برنامه ریزی حاصل گردد، تضامینی را در برابر عدم انجام تعهدات قراردادی توسط طرفین در معامله مزبور اعمال نمایند تا از این طریق حداکثر پایبندی متعاملین به قرارداد حاصل و تعهدات به نحو احسن حاصل گردد.
از طرفی دیگر این امکان وجود دارد که در قرارداد مشارکت در ساخت چنانچه طرفین به تعهدات خویش عمل ننمایند و موجب بروز خسارت به متعهدله بشوند، خسارات وارده در این راستا در محاکم عمومی قابل اثبات و متعاقباً قابل مطالبه است اما به جهت اطاله رسیدگی و زمانبر بودن روند قضایی بهتر است متعاقدین قبل از بروز اختلاف و در زمان انعقاد قرارداد، ضمن اعمال شروط قراردادی، تضمیناتی را در صورت عدم انجام تعهدات طرفین در نظر بگیرند.
همچنین به بیان این نکته میپردازیم که با عنایت به ماهیت قرارداد مشارکت در ساخت و تعهدات طرفین، پس از تحویل ملک توسط مالک یا مالکین، عمده تعهدات این قرارداد و اجرای آن بر عهده سازنده یا سازندگان میباشد. بر این اساس با توجه به اینکه اجرای اغلب تعهدات بر عهده سازندگان یا سازنده مشارکت در ساخت میباشد، و ملک موضوع معامله که سرمایه و آورده مالکین است به ایشان جهت اجرای قرارداد تحویل داده شده و کاملاً در تسلط سازندگان قرار میگیرد، تضامین مذکور نیز اصولاً از سازندگان دریافت میگردد.
چه تضامینی در قرارداد مشارکت در ساخت توسط متعاملین معین میگردد؟
صدور چک تضمینی
در قرارداد مشارکت در ساخت سازنده یا سازندگان محترم میتوانند جهت تضمین ایفاء تعهدات قراردادی خویش اقدام به صدور چک تضمینی نمایند، در این صورت چنانچه سازنده به تعهدات خویش عمل ننماید مالک یا مالکین میتوانند با مراجعه به بانک اقدام به وصول چک دریافتی نمایند و در صورت عدم موجودی در بانک، از طریق اجرای ثبت و مطالبه حقوقی در محاکم عمومی دادگستری، اقدام به مطالبه و وصول مبلغ چک نمایند، لازم به ذکر این موضوع میباشد که چک تضمینی قابل شکایت و پیگیری کیفری نمیباشد.
در این خصوص بیان این نکته حائز اهمیت است که چنانچه سازنده اقدام به صدور چک عادی جهت تضمین اجرای قرارداد مشارکت در ساخت نماید و در متن قرارداد مزبور مکتوب شود که چک مزبور (با قید مشخصات و شماره) به جهت تضمین اجرای مفاد قراردادی توسط سازنده به مالک واگذار گردیده است و یا در متن چک مکتوب گردد که بابت قرارداد مشارکت در ساخت ( با قید مشخصات و شماره) میباشد، در صورتی که سازنده مفاد قراردادی را به موقع اجرا ننماید و یا به آن عمل ننماید، مالک یا مالکین پس از اثبات تأخیر در انجام تعهدات یا عدم انجام تعهدات سازنده مشارکت در ساخت (با طی مراحل قانونی آن)، میتوانند در محاکم مبلغ چک ضمانت قرارداد مشارکت در ساخت را مطالبه و وصول نمایند.
وثیقه گذاری مال غیر منقول
در قرارداد مشارکت در ساخت این حالت نیز متصور است که پیرو درخواست مالک یا مالکین مبنی بر اخذ تضمین مناسب جهت اجرای تعهدات قراردادی توسط سازنده، ایشان اقدام به معرفی و وثیقه قراردادن مال غیر منقول (ملک) خویش و یا معرفی و وثیقه قراردادن ملک متعلق به شخص ثالث نمایند. با این توضیح که پس از توافق طرفین مبنی بر دریافت وثیقهی مزبور طرفین ضمن اخذ نظریه کارشناس مبنی بر قیمت ملک و دریافت استعلامات لازم در خصوص ملک مورد وثیقه با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی اقدام به تنظیم سند رهن نسبت به ملک مزبور مینمایند و این ملک در رهن و وثیقهی مالک به عنوان مرتهن قرار میگیرد، در این راستا مناسب است با توجه به ماهیت تعهدات و احتمال عدم اجرای قرارداد از جانب سازنده، علی رغم تنظیم سند رهن ما بین مالک و سازنده در خصوص ملک مورد وثیقه، مالک اقدام به اخذ سند وکالت در فروش همان ملک نیز از سازنده بنماید تا در صورت عدم ایفاء تعهدات قراردادی از جانب سازنده و ورود خسارت به مالک، این وثیقه به سهولت قابل وصول باشد.
سفته
در قرارداد مشارکت در ساخت جهت اخذ تضمین مناسب از سازندگان این امکان نیز وجود دارد که بنابر توافق طرفین از سازنده برای اطمینان از اجرای به موقع قرارداد و جلوگیری از ورود هرگونه خسارت به مالکین، سفته دریافت شود، سفته نیز همانند چک یک نوع سند تجاری و بین افراد قابل مبادله میباشد.
چنانچه سازنده به مفاد تعهدات خویش در راستای اجرای قرارداد عمل ننماید، مالک یا مالکین میتوانند اقدام به وصول سفته، از طریق محاکم عمومی دادگستری نمایند.
ضمانت نامه بانکی
ضمانت نامه بانکی سندیست که بنابر درخواست مشتری از بانک صادر میگردد. با این توضیح که شخص مشتری که در این سند (ضمانت نامه بانکی) مضمونٌ عَنه نامیده میشود به جهت تضمین اجرای تعهداتی که در برابر شخص دیگری بر اساس مفاد قراردادی متعهد گردیده است، از بانک درخواست و تقاضای صدور ضمانت نامهی بانکی می نماید. در این سند بانک پس از اعتبار سنجی مشتری از طریق بررسی حساب ها و گردش حسابهای ایشان و در مواردی نیز با اخذ وثیقه از مشتری یا مضمون عنه، اقدام به صدور سند ضمانت نامه بانکی به عنوان ضامن می نماید و پرداخت مبلغ مندرج در ضمانت نامه را در سررسید معین از جانب مشتری یا مضمون عنه در وجه یا حواله کرد شخصی که مشتری ملزم و متعهد به اجرای تعهداتی در برابر آن میباشد که در این سند مضمون له میباشد، تضمین می نماید.
در قرارداد مشارکت در ساخت نیز مالکین میتوانند برای اخذ تضمین مناسب جهت اطمینان از اجرای تعهدات قراردادی سازنده یا سازندگان، اقدام به دریافت ضمانتنامه بانکی از سازندگان نمایند، در این صورت طبق توضیحات فوق الذکر سازنده با درخواست از بانک مبنی بر صدور ضمانت نامه و متعاقباً اعتبار سنجی بانک و در مواردی اخذ وثیقه اقدام به صدور ضمانت نامه بانکی به درخواست سازنده در وجه یا حواله کرد مالک مینماید.
در نهایت بنابر طرق فوق الذکر مالک یا مالکین قرارداد مشارکت در ساخت میتوانند در صورت توافق در زمان انعقاد قرارداد در این خصوص، اقدام به اخذ تضمین از سازنده یا سازندگان جهت اطمینان از اجرای تعهدات و مفاد قرارداد مشارکت در ساخت در موعد تعیینی توسط سازنده، بنمایند و چنانچه سازنده بر اساس مفاد قراردادی به تعهدات خویش عمل ننمود یا در انجام آنها تاخیر نمود، تضمینات مزبور را به جهت ورود خسارات وارده مطالبه و وصول نمایند.